Kastamonu, Türkiye’nin kuzey kesiminde, Karadeniz Bölgesi’nde yer alan ildir. İlin komşularını (kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde) Sinop, Çorum, Çankırı, Karabük ve Bartın illeri oluşturmakta olup, ilin ayrıca kuzeyde Karadeniz’e kıyısı bulunmaktadır. İlin merkezi aynı isimli Kastamonu şehridir.
Kastamonu’nun arkeolojik bazı kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Eski Taş Çağı döneminden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu gözlemlenmektedir. Bu bölge üzerinde pek araştırma olmaması nedeniyle Kastamonu üzerine bilgiler de özellikle erken tarih için yetersiz bir durumdadır. Bu bölgede gerçekleştirilen belirli sayıdaki araştırmalarda da ilin Eski Taş Çağı dönemi ile birlikte Cilalı Taş Devri, Bakır Çağı ve Erken Tunç Çağı dönemlerine kadar kesintisiz bir yerleşimin gerçekleştiğini göstermektedir.
Son dönemlerde ilin Cide ve Şenpazar ilçelerinde yapılan arkeolojik yüzey araştırmalarında bölgenin Orta Taş Çağı döneminde de yerleşim gördüğü elde edilen bulgularla belirlenmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hazırlamış olduğu 2016 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre Kastamonu genelinde 376.945 nüfus tespit edilmiştir. Bu veriler ışığında nüfusun 184.585 kişisi erkek, 188.048 kişisi de kadın olarak tespit edilmiştir. Bir önceki yıla oranla %1,16 düzeyinde artan ilin nüfusu, 2015 verilerine göre toplamda 4.312 kişi artmıştır.
İl genelinde nüfus yoğunluğun 29 km² olduğu Kastamonu’da, 2016 verilerine göre nüfusun %32,56’sı 0-24 yaş arası genç nüfustur.
0-14 yaş: %16.85 (erkek 32,435/kadın 31,070)
15-24 yaş: %15.71 (erkek 31,555/kadın 27,659)
25-54 yaş: %38.02 (erkek 72,651/kadın 70,670)
55-64 yaş: %12.92 (erkek 23,885/kadın 24,812)
65 yaş ve üzeri: %16.50 (erkek 27,513/kadın 34,695)
Kastamonu ili nüfusu: 372.373’dür. Bu nüfusun % 62,79’u şehirlerde yaşamaktadır (2017 sonu). İlin yüzölçümü 13.064 km²’dir. İlde km²’ye 29 kişi düşmektedir. (Bu sayı Abana’da 142’dir.) İlde yıllık nüfus % 1,21 azalmıştır.
2018 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 20 İlçe, 20 belediye, bu belediyelerde 162 mahalle ve ayrıca 1.065 köy vardır.
Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Hanönü (% 1,45)- İhsangazi (-% 6,09).
| İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı | ||||||||||
| İlçe | Nüfus 2017 | Nüfus Artışı % | Belediye S. | Mah.Say. | Şehir nüfus | Köy Say. | Köy Nüfus | Şehirli % | Alanı km² | Yoğunluk |
| Abana | 3.931 | -0,98 | 1 | 5 | 3.249 | 10 | 682 | 82,65 | 28 | 142 |
| Ağlı | 2.881 | -0,17 | 1 | 10 | 1.962 | 13 | 919 | 68,10 | 225 | 13 |
| Araç | 18.402 | -1,23 | 1 | 6 | 6.541 | 119 | 11.861 | 35,55 | 1.446 | 13 |
| Azdavay | 7.328 | 1,85 | 1 | 4 | 3.514 | 49 | 3.814 | 47,95 | 759 | 9 |
| Bozkurt | 9.439 | 1,15 | 1 | 5 | 5.645 | 32 | 3.794 | 59,81 | 308 | 30 |
| Cide | 22.212 | -1,90 | 1 | 10 | 12.047 | 81 | 10.165 | 54,24 | 652 | 35 |
| Çatalzeytin | 6.346 | -0,67 | 1 | 2 | 2.569 | 41 | 3.777 | 40,48 | 272 | 23 |
| Daday | 8.509 | -1,38 | 1 | 4 | 3.211 | 60 | 5.298 | 37,74 | 843 | 10 |
| Devrekani | 12.027 | -1,13 | 1 | 8 | 5.210 | 54 | 6.817 | 43,32 | 715 | 17 |
| Doğanyurt | 5.993 | -1,98 | 1 | 2 | 1.417 | 25 | 4.576 | 23,64 | 193 | 32 |
| Hanönü | 3.921 | 1,45 | 1 | 3 | 2.022 | 20 | 1.899 | 51,57 | 417 | 9 |
| İhsangazi | 5.415 | -6,09 | 1 | 10 | 2.902 | 23 | 2.513 | 53,59 | 445 | 13 |
| İnebolu | 21.716 | -1,92 | 1 | 10 | 9.732 | 81 | 11.984 | 44,81 | 417 | 53 |
| Kastamonu Mrk | 145.754 | -0,24 | 1 | 19 | 116.737 | 178 | 29.017 | 80,09 | 1.847 | 79 |
| Küre | 5.877 | -4,90 | 1 | 4 | 2.967 | 34 | 2.910 | 50,48 | 406 | 15 |
| Pınarbaşı | 5.236 | -3,31 | 1 | 6 | 2.224 | 27 | 3.012 | 42,48 | 546 | 10 |
| Seydiler | 3.940 | 0,20 | 1 | 10 | 2.571 | 15 | 1.369 | 65,25 | 233 | 17 |
| Şenpazar | 4.995 | -0,56 | 1 | 7 | 2.402 | 23 | 2.593 | 48,09 | 252 | 20 |
| Taşköprü | 38.171 | -4,21 | 1 | 14 | 17.984 | 126 | 20.187 | 47,11 | 1.758 | 23 |
| Tosya | 40.280 | -1,08 | 1 | 23 | 28.908 | 54 | 11.372 | 71,77 | 1.302 | 31 |
| Kastamonu | 372.373 | -1,21 | 20 | 162 | 233.814 | 1.065 | 138.559 | 62,79 | 13.064 | 29 |
|
|
|
|
Kastamonu ekonomisi geniş ölçüde tarıma dayalı bir konumdadır. İl genelinde sanayi son yıllarda gelişim göstermekte olup, ilde birkaç yerde Organize Sanayi Bölgeleri bulunmaktadır. Türkiye’nin orman bakımından en zengin alanlarından biri konumunda olan Kastamonu’da, ormancılık gelişmiş bir durumdadır.
Kastamonu il genelinde arazilerin %59’unun ormanlık ve fundalık olması, kışların uzun ve sert geçmesi, arazi yapısının engebeli olması, birinci sınıf tarım arazisinin olması, sulama imkanlarının yetersizliği bitkisel üretimde çeşitliliği azaltmaktadır. Tarım arazilerinin darlığı tarla bitkileri üretimini kısıtlamakta, ilkbahar geç don olayları meyveciliğin ekonomik olmasını zorlaştırmaktadır. İl genelinde en çok buğday, arpa, mısır, pirinç, nohut, şekerpancarı, patates ve sarımsak ekimi gözlemlenmektedir. Meyve olarak da üzüm, elma ve erik, kiraz, armut çoğunluğu oluştururken, bunun haricinde son dönemlerde ceviz elde ediminde artış yaşanmaktadır.
Kastamonu açısından sarımsak önemli bir ürün olup, Türkiye üretiminin yaklaşık dörtte biri bu ilde gerçekleştirilmektedir. İl geneli topraklarında bulunan selenyum minerali nedeniyle Kastamonu sarımsağının tat ve kalitesi diğer bölgede yetişen sarımsaklara göre daha iyi sonuç verebilmektedir. İlin Taşköprü ilçesinde üretilen sarımsağın coğrafi işaret tescil belgesi bulunmaktadır.
Kastamonu geçmişten bu yana kadar varlığını bozulmadan sürdüren doğal alanların varlığı ve organik tarım için elverişli tarım arazileri ile organik tarım açısından yüksek potansiyele sahiptir. Bu nedenle sarımsak, pirinç, üryani eriği, siyez bulguru gibi yerel marka ürünlerinin organik tarıma kazandırılarak daha fazla katma değer amaçlanmaktadır.
Tarımsal faaliyetlerin yanı sıra hayvancılıkta toplum arasında yaygın bir konumdadır. Özellikle büyükbaş hayvan yetiştiriciliği önemli bir faaliyet konusudur. Yetiştiriciliği gerçekleştirilen sığır, manda gibi büyükbaş hayvanların sütünden, etinden ve derisinden faydalanılmaktadır. Günümüzde güncel olarak artık pek kullanılmasa da eski yıllara büyükbaş hayvanlar tarımsal faaliyetlerin icrasında sıklıkla kullanılmaktaydı. Bunun yanı sıra keçi, koyun gibi küçükbaş hayvan yetiştiriciliği de gerçekleştirilmektedir. Bunların haricinde kümes hayvanı yetiştiriciliği ile arıcılıkta yaygın olarak görülebilmektedir. İl genelinde 2013 verilerine göre 315.069 büyükbaş, 132.059 küçükbaş, 290.000 kanatlı hayvan ile 56.922 arı kovanı bulunmaktadır.
Kastamonu sanayisi son dönemlerde gelişim göstermekte olup, bu gelişim ile beraber yatırımcılara önemli imkanlar sunmaktadır. Sanayi yapısı içinde tarım ve orman ürünlerine ilişkin sektörler ön plana çıkmaktadır. İl genelinde küçük ve orta ölçekli firmaların birbirleriyle ve tamamlayıcı bir şekilde üretim yapmalarını sağlamak adına üç adet organize sanayi bölgesi mevcuttur. Bunlar ilin merkezinde diğer ikisi de Tosya ve Seydiler ilçelerinde yer almaktadır.
İlin ticari hayatının en yoğun yaşandığı ilçeler Merkez, Tosya, Taşköprü ve İnebolu ilçeleridir.
İl genelinde 2013 yılı verilerine göre $110 milyon düzeyinde ihracat gerçekleştirilmiş olup, ihracat ürünlerinde en yüsek payı demir dışı metal cevheri oluşturmuştur. Bunun dışında atık ve hurdalar, plastik ürünler, giyim eşyası, kum, kil, tahta plaka (kontrplak, yonga, levha, sunta), maden, taş ocağı ve inşaat makinaları da ihracatı gerçekleştirilen ürünler arasında yer almaktadır.
Aynı yılın verilerine göre Kastamonu genelinde $29 milyon düzeyinde ithalat gerçekleştirilmiştir. İthal edilen ürünler arasında kaldırma ve taşıma tezgâhları çoğunluğu oluştururken, bunun haricinde elektrik motoru, jeneratör, suni ve sentetik elyaf, iplik ve dokunmuş tekstil, sentetik kauçuk ve plastik malzemeleri gibi ürünler bulunmaktadır.
İl belli yeraltı madenlerine de sahip olmaktadır. Kastamonu il genelinde bakır madeni olmak üzere civa, kuvarsit, kromit, feldspat, boksit ve mermer madenleri rezervleri bulunmaktadır. Bunların haricinde demir, manganez, taşkömürü, linyit ve grafit madenlerinin muhtemel rezervleri tahmin edilmektedir.
İlin özellikle Küre ilçesi içerisinde yoğun miktarda bulunan bakır madenleri ilin en önemli gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır.
Toplam: 2 kamp bulundu . 1 - 2 hepsini göster
Aradığınızı bulamadınız mı? Gelişmiş arama yapın!
Kastamonu, Türkiye’nin kuzey kesiminde, Karadeniz Bölgesi’nde yer alan ildir. İlin komşularını (kuzeyden saat yönünde ilerlendiğinde) Sinop, Çorum, Çankırı, Karabük ve Bartın illeri oluşturmakta olup, ilin ayrıca kuzeyde Karadeniz’e kıyısı bulunmaktadır. İlin merkezi aynı isimli Kastamonu şehridir.
Kastamonu’nun arkeolojik bazı kazı ve yüzey araştırmaları sonucunda Eski Taş Çağı döneminden günümüze kadar kesintisiz bir kronolojiye sahip olduğu gözlemlenmektedir. Bu bölge üzerinde pek araştırma olmaması nedeniyle Kastamonu üzerine bilgiler de özellikle erken tarih için yetersiz bir durumdadır. Bu bölgede gerçekleştirilen belirli sayıdaki araştırmalarda da ilin Eski Taş Çağı dönemi ile birlikte Cilalı Taş Devri, Bakır Çağı ve Erken Tunç Çağı dönemlerine kadar kesintisiz bir yerleşimin gerçekleştiğini göstermektedir.
Son dönemlerde ilin Cide ve Şenpazar ilçelerinde yapılan arkeolojik yüzey araştırmalarında bölgenin Orta Taş Çağı döneminde de yerleşim gördüğü elde edilen bulgularla belirlenmiştir.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hazırlamış olduğu 2016 yılı Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre Kastamonu genelinde 376.945 nüfus tespit edilmiştir. Bu veriler ışığında nüfusun 184.585 kişisi erkek, 188.048 kişisi de kadın olarak tespit edilmiştir. Bir önceki yıla oranla %1,16 düzeyinde artan ilin nüfusu, 2015 verilerine göre toplamda 4.312 kişi artmıştır.
İl genelinde nüfus yoğunluğun 29 km² olduğu Kastamonu’da, 2016 verilerine göre nüfusun %32,56’sı 0-24 yaş arası genç nüfustur.
0-14 yaş: %16.85 (erkek 32,435/kadın 31,070)
15-24 yaş: %15.71 (erkek 31,555/kadın 27,659)
25-54 yaş: %38.02 (erkek 72,651/kadın 70,670)
55-64 yaş: %12.92 (erkek 23,885/kadın 24,812)
65 yaş ve üzeri: %16.50 (erkek 27,513/kadın 34,695)
Kastamonu ili nüfusu: 372.373’dür. Bu nüfusun % 62,79’u şehirlerde yaşamaktadır (2017 sonu). İlin yüzölçümü 13.064 km²’dir. İlde km²’ye 29 kişi düşmektedir. (Bu sayı Abana’da 142’dir.) İlde yıllık nüfus % 1,21 azalmıştır.
2018 yılında TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 20 İlçe, 20 belediye, bu belediyelerde 162 mahalle ve ayrıca 1.065 köy vardır.
Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Hanönü (% 1,45)- İhsangazi (-% 6,09).
| İlçelerin Nüfusu ve Artış Oranları-Belediye, Mahalle, Köy Sayıları-Şehir ve Köy Nüfusları ve Oranları-Km2 ye Düşen Kişi Sayısı | ||||||||||
| İlçe | Nüfus 2017 | Nüfus Artışı % | Belediye S. | Mah.Say. | Şehir nüfus | Köy Say. | Köy Nüfus | Şehirli % | Alanı km² | Yoğunluk |
| Abana | 3.931 | -0,98 | 1 | 5 | 3.249 | 10 | 682 | 82,65 | 28 | 142 |
| Ağlı | 2.881 | -0,17 | 1 | 10 | 1.962 | 13 | 919 | 68,10 | 225 | 13 |
| Araç | 18.402 | -1,23 | 1 | 6 | 6.541 | 119 | 11.861 | 35,55 | 1.446 | 13 |
| Azdavay | 7.328 | 1,85 | 1 | 4 | 3.514 | 49 | 3.814 | 47,95 | 759 | 9 |
| Bozkurt | 9.439 | 1,15 | 1 | 5 | 5.645 | 32 | 3.794 | 59,81 | 308 | 30 |
| Cide | 22.212 | -1,90 | 1 | 10 | 12.047 | 81 | 10.165 | 54,24 | 652 | 35 |
| Çatalzeytin | 6.346 | -0,67 | 1 | 2 | 2.569 | 41 | 3.777 | 40,48 | 272 | 23 |
| Daday | 8.509 | -1,38 | 1 | 4 | 3.211 | 60 | 5.298 | 37,74 | 843 | 10 |
| Devrekani | 12.027 | -1,13 | 1 | 8 | 5.210 | 54 | 6.817 | 43,32 | 715 | 17 |
| Doğanyurt | 5.993 | -1,98 | 1 | 2 | 1.417 | 25 | 4.576 | 23,64 | 193 | 32 |
| Hanönü | 3.921 | 1,45 | 1 | 3 | 2.022 | 20 | 1.899 | 51,57 | 417 | 9 |
| İhsangazi | 5.415 | -6,09 | 1 | 10 | 2.902 | 23 | 2.513 | 53,59 | 445 | 13 |
| İnebolu | 21.716 | -1,92 | 1 | 10 | 9.732 | 81 | 11.984 | 44,81 | 417 | 53 |
| Kastamonu Mrk | 145.754 | -0,24 | 1 | 19 | 116.737 | 178 | 29.017 | 80,09 | 1.847 | 79 |
| Küre | 5.877 | -4,90 | 1 | 4 | 2.967 | 34 | 2.910 | 50,48 | 406 | 15 |
| Pınarbaşı | 5.236 | -3,31 | 1 | 6 | 2.224 | 27 | 3.012 | 42,48 | 546 | 10 |
| Seydiler | 3.940 | 0,20 | 1 | 10 | 2.571 | 15 | 1.369 | 65,25 | 233 | 17 |
| Şenpazar | 4.995 | -0,56 | 1 | 7 | 2.402 | 23 | 2.593 | 48,09 | 252 | 20 |
| Taşköprü | 38.171 | -4,21 | 1 | 14 | 17.984 | 126 | 20.187 | 47,11 | 1.758 | 23 |
| Tosya | 40.280 | -1,08 | 1 | 23 | 28.908 | 54 | 11.372 | 71,77 | 1.302 | 31 |
| Kastamonu | 372.373 | -1,21 | 20 | 162 | 233.814 | 1.065 | 138.559 | 62,79 | 13.064 | 29 |
|
|
|
|
Kastamonu ekonomisi geniş ölçüde tarıma dayalı bir konumdadır. İl genelinde sanayi son yıllarda gelişim göstermekte olup, ilde birkaç yerde Organize Sanayi Bölgeleri bulunmaktadır. Türkiye’nin orman bakımından en zengin alanlarından biri konumunda olan Kastamonu’da, ormancılık gelişmiş bir durumdadır.
Kastamonu il genelinde arazilerin %59’unun ormanlık ve fundalık olması, kışların uzun ve sert geçmesi, arazi yapısının engebeli olması, birinci sınıf tarım arazisinin olması, sulama imkanlarının yetersizliği bitkisel üretimde çeşitliliği azaltmaktadır. Tarım arazilerinin darlığı tarla bitkileri üretimini kısıtlamakta, ilkbahar geç don olayları meyveciliğin ekonomik olmasını zorlaştırmaktadır. İl genelinde en çok buğday, arpa, mısır, pirinç, nohut, şekerpancarı, patates ve sarımsak ekimi gözlemlenmektedir. Meyve olarak da üzüm, elma ve erik, kiraz, armut çoğunluğu oluştururken, bunun haricinde son dönemlerde ceviz elde ediminde artış yaşanmaktadır.
Kastamonu açısından sarımsak önemli bir ürün olup, Türkiye üretiminin yaklaşık dörtte biri bu ilde gerçekleştirilmektedir. İl geneli topraklarında bulunan selenyum minerali nedeniyle Kastamonu sarımsağının tat ve kalitesi diğer bölgede yetişen sarımsaklara göre daha iyi sonuç verebilmektedir. İlin Taşköprü ilçesinde üretilen sarımsağın coğrafi işaret tescil belgesi bulunmaktadır.
Kastamonu geçmişten bu yana kadar varlığını bozulmadan sürdüren doğal alanların varlığı ve organik tarım için elverişli tarım arazileri ile organik tarım açısından yüksek potansiyele sahiptir. Bu nedenle sarımsak, pirinç, üryani eriği, siyez bulguru gibi yerel marka ürünlerinin organik tarıma kazandırılarak daha fazla katma değer amaçlanmaktadır.
Tarımsal faaliyetlerin yanı sıra hayvancılıkta toplum arasında yaygın bir konumdadır. Özellikle büyükbaş hayvan yetiştiriciliği önemli bir faaliyet konusudur. Yetiştiriciliği gerçekleştirilen sığır, manda gibi büyükbaş hayvanların sütünden, etinden ve derisinden faydalanılmaktadır. Günümüzde güncel olarak artık pek kullanılmasa da eski yıllara büyükbaş hayvanlar tarımsal faaliyetlerin icrasında sıklıkla kullanılmaktaydı. Bunun yanı sıra keçi, koyun gibi küçükbaş hayvan yetiştiriciliği de gerçekleştirilmektedir. Bunların haricinde kümes hayvanı yetiştiriciliği ile arıcılıkta yaygın olarak görülebilmektedir. İl genelinde 2013 verilerine göre 315.069 büyükbaş, 132.059 küçükbaş, 290.000 kanatlı hayvan ile 56.922 arı kovanı bulunmaktadır.
Kastamonu sanayisi son dönemlerde gelişim göstermekte olup, bu gelişim ile beraber yatırımcılara önemli imkanlar sunmaktadır. Sanayi yapısı içinde tarım ve orman ürünlerine ilişkin sektörler ön plana çıkmaktadır. İl genelinde küçük ve orta ölçekli firmaların birbirleriyle ve tamamlayıcı bir şekilde üretim yapmalarını sağlamak adına üç adet organize sanayi bölgesi mevcuttur. Bunlar ilin merkezinde diğer ikisi de Tosya ve Seydiler ilçelerinde yer almaktadır.
İlin ticari hayatının en yoğun yaşandığı ilçeler Merkez, Tosya, Taşköprü ve İnebolu ilçeleridir.
İl genelinde 2013 yılı verilerine göre $110 milyon düzeyinde ihracat gerçekleştirilmiş olup, ihracat ürünlerinde en yüsek payı demir dışı metal cevheri oluşturmuştur. Bunun dışında atık ve hurdalar, plastik ürünler, giyim eşyası, kum, kil, tahta plaka (kontrplak, yonga, levha, sunta), maden, taş ocağı ve inşaat makinaları da ihracatı gerçekleştirilen ürünler arasında yer almaktadır.
Aynı yılın verilerine göre Kastamonu genelinde $29 milyon düzeyinde ithalat gerçekleştirilmiştir. İthal edilen ürünler arasında kaldırma ve taşıma tezgâhları çoğunluğu oluştururken, bunun haricinde elektrik motoru, jeneratör, suni ve sentetik elyaf, iplik ve dokunmuş tekstil, sentetik kauçuk ve plastik malzemeleri gibi ürünler bulunmaktadır.
İl belli yeraltı madenlerine de sahip olmaktadır. Kastamonu il genelinde bakır madeni olmak üzere civa, kuvarsit, kromit, feldspat, boksit ve mermer madenleri rezervleri bulunmaktadır. Bunların haricinde demir, manganez, taşkömürü, linyit ve grafit madenlerinin muhtemel rezervleri tahmin edilmektedir.
İlin özellikle Küre ilçesi içerisinde yoğun miktarda bulunan bakır madenleri ilin en önemli gelir kaynaklarından birini oluşturmaktadır.
